Σελίδες

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2009

Bιβλία που αναφέρονται στην αναπηρία

Ο κατάλογος αυτός συντάχθηκε και συνεχώς ανανεώνεται από την κυρία Λίλα Πατρόκλου, συγγραφέα παιδικών βιβλίων. Την ευχαριστούμε που μας τον παραχώρησε.

1. Παιδικά και Εφηβικά βιβλία που αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα στην αναπηρία

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΙΤΛΟΣ ΕΚΔΟΤΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1.Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος: Γουτού Γουπατού, Παπαδόπουλος, Παιδ. Νοητική Υστέρηση
Ο Μανολιός έχει χρυσή καρδιά, αλλά περίεργη εμφάνιση και ομιλία. Όταν όμως την παραμονή της Πρωτοχρονιάς σώζει τα παιδιά, γίνεται ο ήρωας όλων. Συγκινητικό διήγημα με νόημα που είναι πάντα επίκαιρο.

2.Weninger Brigitte: Ένας για όλους και όλοι για έναν, Πατάκης, Παιδ. Σωματική Αναπ.
Ο Μαξ το ποντικάκι έχει γεννηθεί με το ένα πόδι του μεγαλύτερο από το άλλο. Γι' αυτό το λόγο πολλές φορές παραπατάει και πέφτει φαρδύς πλατύς κάτω.
Ένα υπέροχο βιβλίο με τρυφερές εικόνες, που μιλάει για την ομαδικότητα και για τα θαύματα που μπορεί να κάνει κανείς όταν εργάζεται μαζί με άλλους.


3.Μερκούριου Αυτζή: Θέλω μόνο να παίξω μαζί σου, Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Σύνδρ.
Ντάουν
Ο Μάνος με τα σκιστά μάτια και το πλακουτσό πρόσωπο είναι ένα αγόρι διαφορετικό από τ΄ άλλα. Γι΄ αυτό και τα παιδιά της γειτονιάς του δεν παίζουν μαζί του. Εκείνος, όμως, ξέρει να παίζει, ξέρει να μοιράζεται, μα πάνω απ΄ όλα ξέρει να αγαπά...

4.Ανδρικόπουλος Νικόλας: Δυο παπούτσια με καρότσι, Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Κινητική Αν.
Ο ήρωας του παραμυθιού, ο κύριος Λάζαρος Εαυτούλης, ζει ευτυχισμένος στην όμορφη χώρα «Τιμενοιαζειεμένα», και μια μέρα, βγαίνοντας για ψώνια, παρκάρει παράνομα το αυτοκίνητό του μπροστά σε μια ράμπα, προκειμένου να μπει σε ένα μαγαζί για να αγοράσει τα καινούργια του παπούτσια. Καθώς όμως βγαίνει από το μαγαζί, αρχίζει να πέφτει, να πέφτει, να πέφτει ασταμάτητα σε μια βαθιά τρύπα, και τελικά προσγειώνεται στο πιο παράξενο μέρος που είχε δει ποτέ! Στην «Τροχήλατη Δημοκρατία του Μπορώ»!


5.Σκορδαλά-Κακατσάκη Ευδοκία: 0 Ευτύχης και το ουράνιο τόξο, Καλειδοσκόπιο, Παιδ. Καρκ.
Ο Ευτύχης, ένα μικρό αρκουδάκι που ζει στο δάσος, αρρωσταίνει και πηγαίνει με τους γονείς του σε ένα μεγάλο νοσοκομείο. "Μπόρα είναι. Θα περάσει". Λέει με σιγουριά από την πρώτη στιγμή ο μπαμπάς του. Αυτό πιστεύει και το μικρό μας αρκουδάκι. Και δεν παύει ούτε στιγμή να ονειρεύεται και να περιμένει του ουράνιο τόξο, που έρχεται πάντα μετά από μια καταιγίδα...


6. Wojtowicz Jen: Τα παιδιά των λουλουδιών,Επόμενος Σταθμός, Παιδ. Σωματική Αναπηρία
Μια τρυφερή και ευφάνταστη ιστορία για τη δύναμη της καλοσύνης και την αξία της κατανόησης προς κάθε τι διαφορετικό.

7.Μπερνάρ Φρέντ: Ιησούς Μπέτς, Κάστωρ, Παιδ. Σωμ.Αναπηρία
Ο Ιησούς Μπετς είναι ένας άνθρωπος χωρίς χέρια και πόδια, ένας «κορμάνθρωπος». Έχει όμως το χάρισμα της καλής όρασης, μια θαυμάσια φωνή υψίφωνου και καλή καρδιά. Οι σκληρές συνθήκες ζωής κάνουν τους απλούς ανθρώπους της εποχής (τέλος 19ου αρχές 20ου αιώνα) σκληροτράχηλους, βίαιους και άσπλαχνους. Tο «χάπυ έντ» δεν αρκεί για να σβήσει το πικρό χαμόγελο του αναγνώστη. Ένα υψηλής ποιότητας βιβλίο που ξεπερνά κατά πολύ τα συνηθισμένα βιβλία για την αποδοχή της διαφορετικότητας.

8.Πουλάκης Πέτρος: 0 Αυτός, Κάστωρ, Παιδ. Αυτισμός
Με αριστοτεχνικό τρόπο ο συγγραφέας σκιαγραφεί όλα τα γνωρίσματα του αυτισμού ιδωμένα μεσα από το καβούκι του "Αυτού", μιας χελώνας που παρατηρεί τον κόσμο με το δικό της ξεχωριστό τρόπο και εξοικειώνει τα παιδιά ομαλά με την διαταραχή του αυτιστικού φάσματος.

9.Ρόου Τζόν Α.: Θέλω μια αγκαλιά, Πατάκης, Παιδ. Σωματικές Διαφορές
Ένα υπέροχο βιβλίο με χιούμορ από τον Τζον Ά. Ρόου για την αξία της προσφοράς. Μια μικρή αγκαλιά, ένα γρήγορο φιλί, ένα ανεκτίμητο δώρο.

10.Γκρέκου Γλυκερία: 0 Φοίβος και ο άλλος Φοίβος, Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Κινητική Αν.
Το θέμα του βιβλίου αφορά στην καθημερινότητα δύο παιδιών. Ενός "συνηθισμένου", του Φοίβου, και ενός παιδιού με αναπηρία, του άλλου Φοίβου. Ο άλλος Φοίβος, με αναπηρία, γίνεται "άλλος" μέσα από τη δική του ιδιαιτερότητα, αλλά κυρίως μέσα από την εικόνα που έχουν οι άλλοι γι΄ αυτόν. Στις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης ανακαλύπτει πως όλοι οι άνθρωποι έχουν τις ίδιες ανάγκες, νιώθουν τα ίδια συναισθήματα, έχουν τα ίδια δικαιώματα.

11.Σταματοπούλου Ιωάννα: Μόζα η γάτα,
Η Μόζα, η γάτα της ιστορίας, είναι υπαρκτή και αποτελεί την έμπνευση για τη δουλειά αυτή, μια που γεννήθηκε τυφλή. Σε κάθε βιβλίο της σειράς, η Μόζα μιλά με το δικό της μοναδικό τρόπο σχετικά με μια ομάδα ανθρώπων για την οποία τα παιδιά λαμβάνουν λίγες πληροφορίες από γονείς και δασκάλους. Οι ιστορίες της Μόζας αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για νηπιαγωγούς και δασκάλους, καθώς και για γονείς ευαισθητοποιημένους, που χρειάζονται κάποιο μέσο για να καλλιεργήσουν την ευαισθησία αυτή στα παιδιά.

Α. Το βουνό των νάνων, Κέδρος, Παιδ. Σύνδρομο Ντάουν
Στο "Βουνό των νάνων", ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με σύνδρομο Down και εγκεφαλική παράλυση. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανα κάποιοι άνθρωποι απέναντί τους και ευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.

12. Β. Η μάγισσα Αμπουλίνα, Παιδ. Κινητικά Προβλήματα
Στη Μάγισσα Αμπουλίνα, ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανοι οι υπόλοιποι άνθρωποι απέναντί τους και
ευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.


13. Γ. Η λευκή Μόλι, Παιδ. Πρόβλημα Ακοής
Ένα παραμύθι με θέμα τα προβλήματα ακοής.Η περιπέτεια συνεχίζεται όταν η Μόλι, η λευκή γάτα της μάγισσας Αμπουλίνας, επισκέπτεται τη Μόζα. Η Μόλι έχει γεννηθεί κωφή κι έτσι είναι η πλέον κατάλληλη για να δείξει στη Μόζα τα μυστικά των ανθρώπων με προβλήματα ακοής. Στον κίτρινο τοίχο του σαλονιού προβάλλει μια φανταστική ταινία και ταξιδεύουν με αυτόν τον τρόπο στη γνώση της πραγματικής ζωής. Πάνω απ' όλα όμως, Μόλι μαθαίνει στη Μόζα, και μαζί της σε όλα τα παιδιά πώς νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι και μαζί τους κι εμείς. Μέσα απ' την πληροφόρηση η Μόζα καταλαβαίνει πως στην ουσία όλοι με τον τρόπο μας, είμαστε διαφορετικοί και γι' αυτό μοναδικοί.

14. Δ. Μια μαγική νύχτα, Παιδ. Πρόβλημα Όρασης
Στο "Μια μαγική νύχτα", ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανοι οι υπόλοιποι άνθρωποι απέναντί τους και ευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.

15.Ηλιόπουλος Βαγγέλης: 0 Τριγωνοψαρούλης, Πατάκης, Παιδ. Σωματ. Διαφορά
Ο Τριγωνομικρούλης, ο αδερφός του Τριγωνοψαρούλη, πάντα βάζει τον αδερφό του σε μπελάδες. Τώρα θέλει να ξαναβρεί τη μαμά του, που όμως κατοικεί σε μια χώρα μακρινή και διαφορετική: στον κόσμο των παράξενων ψαριών. Ο Τριγωνοψαρούλης, λοιπόν, αναλαμβάνει «δράση» και ξεκινάει το μεγάλο και επικίνδυνο ταξίδι για να συναντήσει τη μαμά τους. Μπλέκει σε μια νέα περιπέτεια γεμάτη χρώματα και φαντασία.

16.Ζαννάκη - Λιάλιου Ιουλία: Για μια σούζα, Κέδρος, Εφ. Σωματική Αναπηρία
Την ήρεμη ζωή εφτά παιδικών φίλων αναστατώνει η απόφαση του συλλόγου καθηγητών να αναθέσει σε τρεις από αυτούς να δίνουν τα μαθήματα σε ένα συμμαθητή τους που έχει μείνει καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα ύστερα από ατύχημα με το μηχανάκι που οδηγούσε.
Ο συμμαθητής τους, πρώην μηχανόβιος, μέλος μιας συμμοριούλας που τρόμαζε και εξόργιζε τους περίοικους και τα παιδιά, βάζει σε δοκιμασία την υπομονή τους.
Δύσκολη η αποστολή των παιδιών. Η αντιπάθεια και από τις δυο πλευρές.
Όλα όμως αλλάζουν όταν ο δύστροπος "μαθητής" τους γίνεται μάρτυρας μιας πιθανής δολοφονίας στην πολυκατοικία όπου μένει και αναγκάζεται να ζητήσει τη βοήθειά τους.


17.Τζώρτζογλου Νίτσα: Αργυρώ, Κέδρος, Εφ. Σωματική Αναπηρία
Η Αργυρώ, ένα μικρό κορίτσι στην Ήπειρο, τραυματίζεται από νάρκη και μένει ανάπηρη. Τσ βγάζει όμως πέρα παλικαρίσια με το κουράγιο της, τη βοήθεια της μυαλωμένης μάνας της και της φωτισμένης δασκάλας της.

18.Χελφτ Κλοντ: Μια αδελφούλα με ειδικές ανάγκες, Άγκυρα, Παιδ. Σωματική Αναπηρία
Σήμερα το πρωί στο μαιευτήριο γεννήθηκε ένα μωρό, η μικρή Νέλλη. Η χαρά της Μαρίνας και του Παύλου, των γονιών της, είναι απερίγραπτη... Ένας γιατρός παίρνει τη Νέλλη και την πηγαίνει για εξέταση. Όταν γυρνάει, είναι σκεπτικός και αρχίζει να μιλάει αργά:
- Κάτι δεν πάει καλά... Έγινε ένα ατύχημα γενετικό. Η Νέλλη έχει ένα μειονέκτημα: την τρισωμία 21. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, τη χαρά διαδέχεται ένας φόβος ανυπολόγιστος.
Ένα βιβλίο που αναφέρεται στη δοκιμασία της οικογένειας, όταν αποκτά ένα παιδί με ειδικές ανάγκες, καθώς και στον τρόπο της σωστής αντιμετώπισής της. Οι εξηγήσεις που δίνονται προσπαθούν να απο-ενοχοποιήσουν την οικογένεια και είναι γεμάτες σεβασμό προς το παιδί.

19.Μάστορη Βούλα: Δωριλένια, Πατάκης, Παιδ. Πρόβλημα Ομιλίας
Η μικρή Δωριλένια μιλούσε όλες τις λαλιές του κόσμου, αλλά αρνιόταν να μιλήσει την ανθρωπολαλιά. Βλέπεις, η γάτα της της είχε πει πως, αν το έκανε αυτό, τότε θα ξεχνούσε όλες τις άλλες λαλιές, ακόμη και το ότι κάποτε τις ήξερε!
Κάτι όμως στο τέλος έκανε τη Δωριλένια ν' αλλάξει γνώμη. Τι;

20.Γουίλις Τζιν: Η Αργυρώ γελάει, Πατάκης, Παιδ. Κινητική Αναπηρία
Η Αργυρώ γελάει είναι ένα βιβλίο εικονογραφημένο και με ελάχιστο κείμενο που απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, όπου τα παιδιά παρατηρούν με περιέργεια το ένα το άλλο προσπαθώντας, ίσως, να κάνουν φίλους. Γυρίζοντας τις σελίδες βλέπουμε στην Αργυρώ ένα παιδί σαν όλα τα άλλα: η μικρή κλαίει, γελάει, κάνει κούνια, ζωγραφίζει, θυμώνει, φοβάται, θέλει παραμύθια, κολυμπάει. Μόνο στην τελευταία εικόνα του βιβλίου αντιλαμβανόμαστε ότι η Αργυρώ είναι ένα παιδί με ειδικές ανάγκες όταν τη βλέπουμε να κάθεται στο αναπηρικό της καρότσι. Με απλότητα, χωρίς συναισθηματισμό και ενοχοποιητικό διδακτισμό, ο μικρός αναγνώστης θα μπορούσε να σκεφτεί «Μα, η Αργυρώ μού μοιάζει! Τίποτα δεν μ' εμποδίζει να κάνω παρέα μαζί της».


21.Μάρρα Ειρήνη: Το μυστικό τραγούδι της Μάτας, Πατάκης, Παιδ. Σωματική Διαφορά
Η μαμά κούνησε το κεφάλι της απορημένη. - Πώς τα κατάφερες; Τι του έκανες; Δεν μπορεί, κάτι του έκανες εσύ, αλλά τι; Έλα, πες μου... Η Μάτα γέλασε. Το μυστικό ήταν δικό της και θα το ήξεραν μόνο αυτή και το φυτό της! Το ξέρει και το αγόρι με τα δαντελένια χέρια κι ας είναι από άλλη ιστορία. Είναι και δικό του μυστικό και όλων όσοι ζουν τραγουδώντας δυνατά ή σιωπηλά το τραγούδι της ψυχής τους...

22.Λενέν Τιερί: Με τα μάτια της καρδιάς, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Παιδ. Τυφλότητα
«Η Αϊσά κι εγώ περπατούσαμε πιασμένοι χέρι χέρι στους δρόμους. Εγώ, ο τυφλός, της μάθαινα ν ακούει τα βήματα των ανθρώπων. Εκείνη, πάλι, μου μιλούσε για τα χρώματα: Το κίτρινο είναι σαν τον ήλιο που ζεσταίνει το δέρμα, το πράσινο σαν την μυρωδιά του νοτισμένου χόρτου το πρωί, το μπλε σαν τον ωκεανό, όταν στέκεσαι μπρος του...»


23.Μάστορη Βούλα: Το γιγαντοδαχτυλάκι του Λέανδρου, Μίνωας, Παιδ. Παροδική Αναπηρία
Ο Λέανδρος ήταν πολύ, μα πολύ φρόνιμος. Φρόνιμος σαν μεγάλος. Δεν έσκουζε, δεν γκρίνιαζε, δεν πείσμωνε... Ούτε έκανε αταξίες ή σκανταλιές. Ήταν "παράδειγμα φρονιμάδας"! Μέχρι που το μικρό δαχτυλάκι του έπαθε... γιγάντωση! Ο Λέανδρος δεν έδωσε σημασία στο δαχτυλάκι του γίγας, μέχρι που άρχισε να του κάνει και σκανταλιές! Θα έχανε, λοιπόν, το καλό του όνομα από ένα... άτακτο γιγαντοδαχτυλάκι; Χμ, μήπως θα ήταν καλύτερα να του το κόψουν λιγάκι;

24.Σέλινγκ Μπάρμπαρα: Δεν είμαι, τόσο αλλιώτικος από τους άλλους, Δωρικός, Παιδ. Κινητ. Αν.
Εικονογραφημένα βιβλία, που προσφέρουν στους γονείς των παιδιών μια εξαιρετική ευκαιρία να επικοινωνήσουν μαζί τους για λεπτά και κρίσιμα ζητήματα, τα οποία απαιτούν προσοχή και υπευθυνότητα.

25.Φτιάκα Ελένη: Το μικρό χωριό στο βουνό όπου τα παιδιά δεν χαμογελούσαν ποτέ, Ταξιδευτής, Παιδ. Το Γκέτο
Ύστερα απ' όλα αυτά τα γεγονότα και τις αναμνήσεις μου, που πέρασα σ' αυτά τα έξι χρόνια μακριά από τα ειδικά σχολεία, αν κάποιος μου έλεγε να πάω σε ειδικό σχολείο και να μείνω, η απάντησή μου θα ήταν απόλυτα αρνητική. Θα έλεγα σ' αυτούς που μου πρότειναν κάτι τέτοιο ότι δε θέλω άλλη ειδική μεταχείριση... Φτάνει πια η απομόνωση από την κοινωνία. (Σωτήρης Στυλιανού, "Μέχρι να φτάσω ως εδώ" (Σκέψεις και εμπειρίες ενός παιδιού με αναπηρία), Θεσσαλονίκη 1990)


ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου